ยา ผลิตภัณฑ์อาหารเสริมในรูปแบบแคปซูลนิ่มนั้น มีรูปร่างและสีสันสวยงาม ทำให้ผู้ป่วยจดจำลักษณะของยาจากสีได้ อีกทั้งยังสามารถกลบกลิ่นรสของตัวยาได้ดี ช่วยเพิ่มความร่วมมือในการใช้ยาของผู้ป่วยได้ สรรพคุณดีงามขนาดนี้เรามาดูจุดเด่นของแคปซูลชนิดนิ่มกันดีกว่า ว่ามีอะไรบ้าง ?
1. ค่าความคงตัวที่ดีกว่า
เนื่องจากเปลือกเจลาตินของแคปซูลนิ่มนั้น สามารถปกป้องส่วนประกอบได้เป็นอย่างดีจากอากาศและความชื้น ทำให้ประสิทธิภาพของการคงตัวของอายุในการเก็บรักษายาวนาน ยากต่อการเสื่อมสภาพ
2. การดูดซึมที่รวดเร็วและอัตราการดูดซึมตัวยาที่เหนือกว่า
สารที่บรรจุในแคปซูลนิ่มมักเป็นของเหลว มีลักษณะเป็นน้ำหรือเป็นสารที่มีลักษณะข้นเหนียว ซึ่งร่างกายสามารถดูดซึมของเหลวเหล่านี้ได้อย่างรวดเร็วและในปริมาณที่มาก พร้อมทั้งการแตกตัวที่ดีกว่า ดังนั้นอัตราปริมาณการดูดซึมตัวยาจึงดีกว่ารูปแบบเม็ดแท็บเล็ต โดยเฉพาะอย่างยิ่งวิตามินหรือสารที่ถูกบรรจุอยู่ในแคปซูลนิ่มแต่ละเม็ดนั้น จะมีปริมาณความเที่ยงตรงสูงยิ่งกว่ารูปแบบเม็ดแท็บเล็ตและแคปซูลเปลือกแข็ง
3. ผลข้างเคียงที่น้อยกว่า
ด้วยปริมาณการดูดซึมตัวยาที่ดีกว่า แคปซูลนิ่มจึงไม่จำเป็นต้องพึ่งปริมาณของสารที่ใช้ในการออกฤทธิ์ในปริมาณมากเพื่อให้ได้ประสิทธิภาพการออกฤทธิ์ที่เทียบเท่าหรือการออกฤทธิ์ที่แรงยิ่งกว่าเมื่อเปรียบเทียบกับยารูปแบบอื่นๆ ดังนั้นจึงทำให้เกิดผลข้างเคียงได้น้อยกว่า
4. เพิ่มมูลค่าให้กับผลิตภัณฑ์
แคปซูลนิ่มสามารถผลิตได้หลากสี หลายรูปทรง เพิ่มมูลค่า และสร้างความแตกต่าง เมื่อเทียบกับยาในรูปแบบรับประทานอื่นๆ
5. ง่ายต่อการรับประทาน
แคปซูลนิ่มกลืนง่ายด้วยพื้นผิวที่ลื่นของแคปซูล พร้อมทั้งยังช่วยกลบกลิ่นและรสของตัวยาได้ดี ทำให้รับประทานได้ง่าย
ยาแคปซูล คือ
ยาแคปซูล เป็นรูปแบบยา ที่มีลักษณะของยา ที่ลื่นทำให้ง่ายต่อการกลืน โดยทั่วไปมี 2 ประเภทคือ แคปซูลชนิดเปลือกแข็ง ( Hard Gelatin Capsules ) และ แคปซูลชนิดเปลือกนิ่ม ( Soft Gelatin Capsules ) โดยแคปซูลชนิดเปลือกนิ่ม มักใช้บรรจุยา หรือ ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ที่เป็นของเหลว เช่น วิตามินเอ วิตามินอี น้ำมันปลา เป็นต้น ส่วนแคปซูล ชนิดเปลือกแข็ง สามารถบรรจุตัว ยา ที่ไม่ใช่ของเหลว เช่น ผงยา ผงแกรนูล หรือยาเม็ดเล็ก ๆ ( pellets ) จึงมีการผลิตที่แพร่หลายมากกว่า
ผู้ป่วยบางท่าน ที่ไม่สามารถรับประทาน ยาแคปซูล ทั้งเม็ดได้ เช่น ต้องให้อาหารทางสายยาง เด็กที่ไม่สามารถรับประทาน ยา เม็ดได้ อาจสามารถแกะเปลือก แคปซูล นำยามาละลายน้ำให้ผู้ป่วยได้ แต่อย่างไรก็ตาม ไม่ใช่ว่า แคปซูล ทุกชนิดจะสามารถแกะออกมารับประทานได้ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับประเภทของ แคปซูล และชนิดของตัว ยา ที่บรรจุอยู่ในแคปซูลด้วย
แบ่งตามประเภท แคปซูล ออกเป็นดังนี้
แคปซูลชนิดที่ไม่มีฟังก์ชั่น ( Non-functional capsules ) เพื่อกลบรสชาติ หรือกลิ่น เช่น ยาที่มีรสขม หรือมีกลิ่นแรง
แคปซูล ชนิดที่มีฟังก์ชั่น ( Functional capsules ) เพื่อให้มีการปลดปล่อยตัวยาทีละน้อย แบบต่อเนื่องยาวนาน เพื่อลดความถี่ และเพิ่มสะดวกในการรับประทาน ยา มักมีคำต่อท้ายชื่อทางการค้าต่าง ๆ เช่น SR ( sustained-release ) , XR ( extended-release ) , MR ( modified-release ) , PL ( prolonged-release ) , CR ( controlled-release ) เป็นต้น โดยแบ่งเป็น
แคปซูล ธรรมดาที่บรรจุยาเม็ดเล็ก ๆ ที่เคลือบด้วยสารควบคุมการปลดปล่อยตัว ยา อย่างช้า ๆ จะสามารถแกะ แคปซูล ประเภทนี้ได้ แต่ห้ามบดเม็ดยาเล็ก ๆ ( pellets ) ข้างใน เพราะจะทำให้ได้รับ ยา ขนาดสูงจนเกิดพิษได้
แคปซูล ประเภทที่ควบคุมการปลดปล่อย โดยการเคลือบสารบนเปลือกแคปซูล จะไม่สามารถแกะเปลือก แคปซูล ประเภทนี้ได้ เช่น DilantinKapseal® เนื่องจากสูญเสียการควบคุมการปลดปล่อยตัวยา
นอกจากนี้ยาบางชนิดถูกทำลายได้ง่าย จากกรดในกระเพาะอาหาร จึงมีการเคลือบสารบางอย่าง เพื่อป้องกันยาถูกทำลาย หรือมีการเคลือบบนเม็ดยาเล็ก ๆ แล้วบรรจุใน แคปซูล หรือ เคลือบบนเปลือก แคปซูล เลยก็ได้เช่นกัน
หากแบ่งตามชนิดของตัวยาที่บรรจุอยู่ใน แคปซูล
ยาแคปซูล ที่มีพิษต่อเซลล์ เช่น ยาเคมีบำบัด ยากดภูมิ ยาต้านไวรัส ห้ามแกะแคปซูลออก เพราะตัวยามีฤทธิ์ทำลายเซลล์คนปกติได้ ต้องระวังอย่างยิ่ง หากสูดผงละอองยาเข้าไป โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้หญิงตั้งครรภ์ อาจเกิดอันตรายกับทารกได้ หากจำเป็นต้องให้ทางสายให้อาหาร ผู้ที่เตรียม ยา จะต้องสวมถุงมือ รวมทั้งผูกผ้าปิดปากปิดจมูกด้วย
ยาแคปซูล ที่ใช้ปริมาณตัวยาน้อยมากในการรักษา การแกะแคปซูลออกอาจมีการสูญหายในระหว่างเตรียมยาทำให้ได้ตัวยาไม่เพียงพอการรักษาทำให้ประสิทธิภาพในการรักษาลดลงได้
ดังนั้น แนะนำให้กลืนยาทั้ง แคปซูล มากกว่าแกะเปลือก แคปซูล แล้วนำยามาละลายน้ำ ยกเว้นผู้ที่มีข้อจำกัดในการใช้จะต้องปรึกษาแพทย์ หรือเภสัชกรทุกครั้ง ก่อนแกะแบ่งเม็ด ยา ใน แคปซูล เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับประสิทธิผลจากการรักษา และมีความปลอดภัยสูงสุด
ด้วยความปรารถนาดีจาก แคปซูลน้ำมันมะพร้าวสกัดเย็น ตราแมนเนเจอร์ (Organic Coconut Oil Capsule COCO MEGA 3 By ManNature)
ขอขอบคุณข้อมูลจาก rama.mahidol
อ่านบทความอื่นเพิ่มเติม
คอเลสเตอรอลสูง ก็ปรับด้วย แคปซูลน้ำมันมะพร้าวสกัดเย็น
งาขี้ม้อน หนึ่งในส่วนผสมของ น้ำมันมะพร้าวสกัดเย็นชนิดแคปซูล